เฟือง
เฟือง (อังกฤษ: gear) เป็นชิ้นส่วนเครื่องกลที่มีรูปร่างเป็นจานแบนรูปวงกลม ตรงขอบมีลักษณะเป็นแฉก (เรียกว่าฟันเฟือง) ซึ่งสามารถนำไปประกบกับเฟืองอีกตัวหนึ่ง ทำให้เมื่อเฟืองตัวแรกหมุน เฟืองตัวที่สองจะหมุนในทิศทางตรงกันข้าม เกิดเป็นระบบส่งกำลังขึ้น โดยความเร็วรอบของเฟืองที่สองจะขึ้นกับอัตราส่วนจำนวนฟันเฟืองของตัวแรกเทียบกับตัวที่สอง ซึ่งอัตราส่วนนี้สามารถปรับให้เกิดเป็นความได้เปรียบเชิงกลได้ จึงถือเป็นเครื่องกลอย่างง่ายชนิดหนึ่ง
ด้วยคุณลักษณะนี้ เฟือง สามารถนำมาใช้ส่งผ่านแรงหมุน ปรับความเร็ว, แรงหมุน และทิศทางการหมุนในเครื่องจักรได้ โดยระบบเฟืองหรือระบบส่งกำลังนี้ มีความสามารถคล้ายคลึงกับระบบสายพาน แต่จะดีกว่าตรงที่ระบบเฟืองจะไม่สูญเสียพลังงานไปกับการยืดหดและการลื่นไถลของสายพาน
เพืองสองตัวขบกัน และกำลังหมุน (หมายเหตุ: เฟืองเล็กหมุนเร็วกว่าเฟืองใหญ่ แต่จะมีแรงหมุนน้อยกว่า, และสังเกตว่าบริเวณขอบของทั้งสองเฟืองจะมีความเร็วเชิงเส้นเท่ากัน)
เฟืองเป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการส่งกำลังในระยะสั้น เป็นอุปกรณ์ที่มีความแข็งแรงสูงและมีความปลอดภัย ชนิดของเฟืองมีดังนี้
เฟืองตรง (Spur Gears)
1. เฟืองตรง (Spur Gears)
เป็นเฟืองที่มีฟันขนานกับแกนหมุนและใช้ในการส่งกำลังการหมุนจากเพลาหนึ่งไปยังอีกเพลาหนึ่ง
1. เฟืองตรง (Spur Gears)
เป็นเฟืองที่มีฟันขนานกับแกนหมุนและใช้ในการส่งกำลังการหมุนจากเพลาหนึ่งไปยังอีกเพลาหนึ่ง
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjc1uFpXVHyHp78I5IkN5C6y_Tn6piSIRd5BVy1sEeiB542zVyHctY71xKNx0e_FN8ZlV7GzJ29gNPrtKS0rKMF_aKjZNPmAIXijuKFgytNCYltLa1hdjhV7zSSTJoB9bRLiXO8H1zx-cI/s1600/%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%259F%25E0%25B8%25B7%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2587%25E0%25B8%25AA%25E0%25B8%25B0%25E0%25B8%259E%25E0%25B8%25B2%25E0%25B8%2599.jpg)
เฟืองสะพาน (Rack Gears)
2. เฟืองสะพาน (Rack Gears)
เป็นเฟืองตรงชนิดหนึ่ง มีลักษณ่ะรูปร่างยาวเป็นเส้นตรงเหมือนสะพาน ฟันเฟืองทำมุมกับลำตัว 90 องศา โดยประมาณ และต้องใช้คู่กับเฟืองตรง
2. เฟืองสะพาน (Rack Gears)
เป็นเฟืองตรงชนิดหนึ่ง มีลักษณ่ะรูปร่างยาวเป็นเส้นตรงเหมือนสะพาน ฟันเฟืองทำมุมกับลำตัว 90 องศา โดยประมาณ และต้องใช้คู่กับเฟืองตรง
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiIzCnSORMGqj55vyJabNVzypHleE5mTuq6xme6T3_tW2a5xSs4YjHM0kn4tmcL95S01bjD8IFSlwPkY9Jtuna4mq3vIJXmCwyzo_WRuF7Efhg3TQSSi2w-aVdTSPdihMZy6oFN_uMF0rg/s1600/%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%259F%25E0%25B8%25B7%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2587%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%2587%25E0%25B9%2581%25E0%25B8%25AB%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%2599.jpg)
เฟืองวงแหวน (Internal Gears)
3. เฟืองวงแหวน (Internal Gears)
เป็นเฟืองตรงชนิดหนึ่ง มีรูปร่างลักษณะกลมเช่นเดียวกับเฟืองตรง แต่ฟันเฟืองจะอยู่ด้านบนของวงกลม และต้องใช้คู่กับเฟืองตรงที่มีขนาดเล็กกว่าขบอยู่ภายในเฟืองวงแหวน
3. เฟืองวงแหวน (Internal Gears)
เป็นเฟืองตรงชนิดหนึ่ง มีรูปร่างลักษณะกลมเช่นเดียวกับเฟืองตรง แต่ฟันเฟืองจะอยู่ด้านบนของวงกลม และต้องใช้คู่กับเฟืองตรงที่มีขนาดเล็กกว่าขบอยู่ภายในเฟืองวงแหวน
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiLRc20WZZ9WF4XQmsNTjsC1iWjcdUu8w2wML8jD2CxarsnM-C5Cp8-3pnW6GdNAguZaPt2PXC1aLSMF3cLksP1MbMwR0AQtzMYohd7keOMNvHo97IG6zq3_LWf7qY49DGzbqzlBP6_hlI/s1600/%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%259F%25E0%25B8%25B7%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2587%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%2589%25E0%25B8%25B5%25E0%25B8%25A2%25E0%25B8%2587.jpg)
เฟืองเฉียง (Helical Gears)
4. เฟืองเฉียง (Helical Gears)
เป็นเฟืองส่งกำลังที่มีฟันเฉียงทำมุมกับแกนหมุน มีลักษณะคล้ายเฟืองฟันตรง แต่มีเสียงที่เกิดจากการทำงานเบากว่าเฟืองฟันตรง นอกจากนั้นเฟืองเฉียงยังใช้ในการส่งกำลังให้กับเพลาที่ไม่ขนานกันได้อีกด้วย
4. เฟืองเฉียง (Helical Gears)
เป็นเฟืองส่งกำลังที่มีฟันเฉียงทำมุมกับแกนหมุน มีลักษณะคล้ายเฟืองฟันตรง แต่มีเสียงที่เกิดจากการทำงานเบากว่าเฟืองฟันตรง นอกจากนั้นเฟืองเฉียงยังใช้ในการส่งกำลังให้กับเพลาที่ไม่ขนานกันได้อีกด้วย
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjmjFNTIamUCtbjqXmA4ZAFuud61U8E1YKDJge-VNffBg6cbMDSXlOzWhpBdgB1yX8x33_zkM-f4vMCpA7FovHgZxRepVBmsMmckakFIERIef3M329dCROEnyD6e8YbKgQ8zvkrvw6TVus/s1600/%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%259F%25E0%25B8%25B7%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2587%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%2589%25E0%25B8%25B5%25E0%25B8%25A2%25E0%25B8%2587%25E0%25B8%2581%25E0%25B9%2589%25E0%25B8%25B2%25E0%25B8%2587%25E0%25B8%259B%25E0%25B8%25A5%25E0%25B8%25B2.jpg)
เฟืองเฉียงก้างปลา (Herringbone Gears)
5. เฟืองเฉียงก้างปลา (Herringbone Gears)
เป็นเฟืองที่มีลักษณะคล้ายกับเฟืองตรงแต่ฟันของเฟืองจะเอียงสลับกันเป็นฟันปลา
5. เฟืองเฉียงก้างปลา (Herringbone Gears)
เป็นเฟืองที่มีลักษณะคล้ายกับเฟืองตรงแต่ฟันของเฟืองจะเอียงสลับกันเป็นฟันปลา
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgiYasDRAcHwoRE7hcLvkUWHaRDFfamM7Y9Dkve-J6HYAhQtMmBTJiahE9P7k6Zi-Oj9Q-sK8n_HUUf_XfwauwcFfMnP4c7yXNLWZua0ko0Q3-9yBGYg2WQANguLI-J9Me4-jDUEDsizkY/s1600/%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%259F%25E0%25B8%25B7%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2587%25E0%25B8%2594%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2581%25E0%25B8%2588%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2581.jpg)
เฟืองดอกจอก (Bevel Gears)
6. เฟืองดอกจอก (Bevel Gears)
เป็นเฟืองที่มีการตัดฟันเฟือง ใช้สำหรับส่งกำลังจากเพลาหนึ่งไปยังอีกเพลาหนึ่งที่ตัดกัน มุมระหว่างเพลาทั้งสองเป็นมุมระหว่างเส้นศูนย์กลางร่วมที่ตัดกัน ของฟันเฟือง มุมระหว่างเพลาประมาณ 90° แต่ในหลาย ๆ การใช้งานของเฟืองชนิดนี้ อาจจะต้องการมุมระหว่างเพลาที่มีค่ามากกว่าหรือน้อยกว่ามุม 90° ก็ได้
6. เฟืองดอกจอก (Bevel Gears)
เป็นเฟืองที่มีการตัดฟันเฟือง ใช้สำหรับส่งกำลังจากเพลาหนึ่งไปยังอีกเพลาหนึ่งที่ตัดกัน มุมระหว่างเพลาทั้งสองเป็นมุมระหว่างเส้นศูนย์กลางร่วมที่ตัดกัน ของฟันเฟือง มุมระหว่างเพลาประมาณ 90° แต่ในหลาย ๆ การใช้งานของเฟืองชนิดนี้ อาจจะต้องการมุมระหว่างเพลาที่มีค่ามากกว่าหรือน้อยกว่ามุม 90° ก็ได้
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhs9SLv4Hw11LCF_x2qDWmHiim-dKMoFvM9PozuGo07O-PxJPGYbSdpE-qVV0Vll-fJ0NAbFuuWdt2d-T7HGkA340geLYZWSXWdoONjNZYCj-xarPLBbx-l-J4pQTZUVmvMDKx9LyF7rlY/s1600/%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%259F%25E0%25B8%25B7%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2587%25E0%25B8%2595%25E0%25B8%25B1%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%25AB%25E0%25B8%2599%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2599.jpg)
เฟืองตัวหนอน (Worm Gears)
7. เฟืองตัวหนอน (Worm Gears)
ประกอบด้วยเกลียวตัวหนอน (Worm) และเฟืองตัวหนอน (Worm gear) ประกอบกันเป็นชุด ใช้ส่งกำลังที่แกนเพลาที่ฉากกัน
7. เฟืองตัวหนอน (Worm Gears)
ประกอบด้วยเกลียวตัวหนอน (Worm) และเฟืองตัวหนอน (Worm gear) ประกอบกันเป็นชุด ใช้ส่งกำลังที่แกนเพลาที่ฉากกัน
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEisb7V7qkXSeADP49LkIP0QEFO6v9SKPwwuezE7tBIXNYowIWxi3LyfnXxMZIUZtuby2tMxux4kuVpifnMffq3j5nzdhLpVuS_58ThOSHDYqeTYNY8BQ8hwbR1Fhs1H1uS8J99Vb-7wXZU/s1600/%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%259F%25E0%25B8%25B7%25E0%25B8%25AD%25E0%25B8%2587%25E0%25B9%2580%25E0%25B8%2581%25E0%25B8%25A5%25E0%25B8%25B5%25E0%25B8%25A2%25E0%25B8%25A7%25E0%25B8%25AA%25E0%25B8%2581%25E0%25B8%25A3%25E0%25B8%25B9.gif)
เฟืองเกลียวสกรู (Spiral Gears)
8. เฟืองเกลียวสกรู (Spiral Gears)
เป็นเฟืองเกลียวที่ใช้ส่งกำลังระหว่างเพลาที่ทำมุม 90 องศา
8. เฟืองเกลียวสกรู (Spiral Gears)
เป็นเฟืองเกลียวที่ใช้ส่งกำลังระหว่างเพลาที่ทำมุม 90 องศา
No comments:
Post a Comment